Je springt, zet af of sprint en voelt ineens een harde tik, alsof je met een zweep wordt geslagen. Het lijkt alsof er iets knapt; soms hoor je dat ook. Mogelijk is er dan sprake van een zweepslag.
Wat is een zweepslag?
Een zweepslag (ook wel Coup de Fouet genoemd) is een grote of kleinere scheur in een spier. Hij kan in principe in elke spier voorkomen, maar komt meestal voor in de kuit. Er is een plotselinge scherpe pijn, precies op de plek waar de scheur is ontstaan. Dit is een heel andere pijn dan bij een spierkramp die meestal wel herkend wordt. Bovendien is bij kramp de spier keihard, terwijl bij een zweepslag de spier zacht aanvoelt. Afhankelijk van de ernst van de scheur kan er na enige tijd een zwelling ontstaan. Ook kan er een bloeduitstorting ontstaan. Ook deze is weer afhankelijk van de ernst van de scheur. De bloeduitstorting zit niet altijd op de plek van de scheur maar kan door de zwaartekracht op een lagere plek zichtbaar zijn.
Wat doe je bij deze acute blessure?
Een te hoge mate van zwelling dient voorkomen te worden. Veel zwelling geeft extra pijn en kan het genezingsproces vertragen. Om dit te voorkomen worden voor de eerste 24-48 uur onderstaande richtlijnen vaak aanbevolen.
R = rust. Wel bewegen, maar zo mogelijk onbelast.
I = ijs. Koelen dus. Koud water, of ijsklontjes in een theedoek en niet direct op de huid. Koelen bij voorkeur direct na het ontstaan en evt. nog herhalen in de eerste 24 uur. Helpt tegen de pijn en kan de zwelling beperken.
C = compressie. Dat kan met een zwachtel. De zwachtel geeft tegendruk tegen het weefsel dat wil gaan uitzetten.
E = elevation. Omhoog leggen dus. Dit hoog leggen geeft de broodnodige rust aan de gescheurde spier en helpt de zwelling te beperken.
Wanneer er twijfel bestaat of het letsel niet ernstiger is dan alleen een gedeeltelijke spierscheur dient contact opgenomen te worden met een arts. (bv. alleen maar toenemende pijn, toenemende zwelling, verminderd gevoel in voeten, na enkele uren nog totaal geen druk op voet mogelijk, totaal niet kunnen optrekken of wegduwen van de voet)
Revalidatie
Na 48 uur kan de spier meer belast worden en dient er gestreefd te worden naar een natuurlijk beweegpatroon evt. met gebruik van krukken. Lukt dit niet dan kan het verstandig zijn om contact op te nemen met een fysiotherapeut. Deze kan o.a. met tape proberen de spier te ondersteunen zodat normaal lopen wel mogelijk is. Het is nog niet verstandig om de spier zwaar te belasten, dit kan meestal pas na minimaal 3-4 weken en dient geleidelijk aan opgebouwd te worden. Hervatten van training en sport is afhankelijk van de ernst van de scheur en de mate van herstel. Dit is soms wat lastig inschatten en hierbij kan het ook zinvol zijn dit door een fysiotherapeut te laten beoordelen. Echografie kan eventueel aanvullend ingezet worden om de mate van schade te beoordelen en daarna het verloop van het herstel van de spier te beoordelen. De fysiotherapeut kan verder beoordelen wat de factoren zijn die een rol hebben gespeeld bij het ontstaan van de spierblessure. Dit is belangrijk om een herhaling van de blessure te voorkomen.
Voorkomen
Helaas is een zweepslag niet altijd te voorkomen. Wel kun je het risico verminderen door aandacht te besteden aan een goede warming-up en cooling down. Een goede opbouw van trainingen is ook belangrijk, net als gebruik van goed materiaal. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de keuze voor je sportschoen.
Oorzaken zweepslag
Er zijn verschillende oorzaken voor een zweepslag. Dit kunnen zijn:
- koude en vochtige weersomstandigheden
- onvoldoende en éénzijdige training
- harde ondergrond
- slecht schoeisel
- ongecoördineerde en explosieve beweging
- onvoldoende of geen warming-up
- vermoeidheid
- korte spieren
- verstoring in de spierbalans
- vitamine- en mineralengebrek
Meer weten?
Neem contact op met:
Fysiotherapie Mill
Langenboomseweg 2b
5451 JK Mill
0485-451107
