...een witte Puch, lang haar, een sigaret losjes in de mond, bier, vooral veel bier en spelen in een bandje...
Als puber dacht ik daar toen niet over na. Pas later begreep ik het waarom; het is lichaamstaal. Een onbewuste manier om kleur te bekennen, om je te onderscheiden, om te laten zien wie je was of wie je wilde zijn.
Blauwtjes
In alle onzekerheid stoer doen paste in het zoeken naar je identiteit en het maken van contact. Ik deed dat zonder denken. Je rommelde maar wat aan en struikelde regelmatig. Je kleunde mis en liep blauwtjes. Wie liep ze niet.
Bewust instrument
Hoe fantastisch zou het zijn om met de wetenschap van nu, die lichaamstaal doelmatiger te gebruiken en tot een bewust instrument van je gedragsrepertoire te maken. Bijvoorbeeld voor het maken van een goede eerste indruk, om te weten of iemand liegt of om beter te communiceren.
Zorg voor je lijf is in
Lichaamstaal en met je lijf communiceren is in. Dit manifesteert zich maximaal in de sportschool. Iedere straathoek kent er wel een. De gemiddelde afstand naar een sportschool in Nederland is 1,5 km. Zegt genoeg. De spiegels maken er overuren en het is een goudmijn voor de tattoo-shop.
93% is non-verbaal (=zonder woorden)
Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 55 % van je communicatie wordt bepaald door je houding en lichaamstaal, 38 % door je stemklank en maar 7 % (!) door de woorden zelf. Als iemands woorden tegenstrijdig zijn met zijn lichaamstaal vertrouwt men op non-verbalen aspecten. Wat je zegt is dan nauwelijks van belang. Schreeuw maar eens dreigend naar je partner dat je van haar houdt. Moet jij eens kijken of ze zegt …”ik ook van jou …”.
Niet niét communiceren
Lichaamstaal bepaalt voor een belangrijk deel de kwaliteit van jouw communicatie en let op … je kunt niet niét communiceren. Alle gedrag is communicatie. Je communiceert altijd. Heel extrovert naar buiten treden en heel stil in een hoekje zitten; ze zijn beiden veelzeggend en even communicatief.
Interpreteren
Non-verbaal (=zonder woorden) gedrag is nooit een op zichzelf staand gebeuren. Het is situatieafhankelijk-, persoons- en cultuurgebonden en vindt plaats in een bepaalde context. Zonder deze informatie is het nagenoeg onmogelijk om lichaamstaal goed te interpreteren. Een opgestoken duim is hier een positief gebaar, in islamitische landen staat het voor ‘fuck you’.
Gestoorde samenhang
Ploert Poetin is een goed voorbeeld van een gestoorde samenhang tussen lichaamstaal en context. Sinds zijn aantreden schetste hij voor de buitenwacht een beeld van zichzelf als stoer, krachtig, menslievend en sportief. Deze uiterlijke schijn, de lichaamstaal van deze despoot heeft de Russen en het westen jarenlang op het verkeerde been gezet. Ondertussen weet de wereld zwaar pijnlijk beter.
Verbeteren
Je kunt met lichaamstaal je sociale vaardigheden op twee manieren verbeteren; een ánder beter begrijpen en met je éigen lichaamstaal beter communiceren.
Hoe kun je een ánder beter begrijpen?
Lichaamstaal liegt nooit. Die rode kop, die okselvijvers, dat trillen van een hand is een zelfsturend proces. Het gebeurt. Let daarom bij een ander eens meer op lichaamshouding, gezichtstuitdrukking, oogcontact, (zelf)aanrakingen, gebaren, ademhaling en stemklank.
Dit leren duiden vraagt veel oefening. Maar zelfs een bescheiden analyse en wat extra aandacht voor een non-verbaal aspect kan je communicatie al enorm verbeteren. Het helpt je al een stuk op weg om onderliggende gedachten en emoties te lezen of misschien wel leugens te doorzien.
Oefen jezelf
- Ga in een gesprek bv. in op de gezichtsuitdrukking van een ander; is die blij, boos, bedroefd, bang, neutraal, is dat minachting, afkeer, is dat verbazing?
- Kijk in een gezelschap eens naar de benen en voeten van je gesprekspartners. Wanneer iemand het gesprek het liefst zo snel mogelijk wil verlaten is de kans groot dat zijn voeten naar de richting wijzen waarin de persoon weg zou willen. Haak daar subtiel op in. Je zult zien dat het werkt en dat je geholpen wordt in het beter begrijpen van de ander.
Hoe kun je met je éigen lichaamstaal beter communiceren?
- Eerste indruk: Het begint bij een eerste indruk; die is van doorslaggevende betekenis. De ander koopt namelijk éérst jou en dan pas je genegenheid, je dienst of wat dan ook. En dat éérst jou kopen, gebeurt in no-time. Die koop wordt in de eerste 5 seconden gesloten.
- Luisteren en vragen stellen: De beste manier om je communicatie per onmiddellijk te verbeteren is te luisteren en gericht vragen te stellen. Als je minder praat en meer luistert maakt dat een groot verschil in de kwaliteit van je gesprekken.
- Handen: Je brein besteedt het meeste aandacht aan je handen. Handen moeten zichtbaar zijn. Onzichtbare handen zijn gevaarlijk. Vraag dat maar eens aan een arrestatieteam. Vroeger moesten we van onze ouders de handen boven de dekens, maar dat had weer een andere reden.
Open dus je handen en gebruik handgebaren die je verhaal ondersteunen, daarmee bereik je dat de ander zorgvuldiger naar je luistert. - Gezicht: Je emoties zijn direct op je gezicht af te lezen. Een glimlach (op het juiste moment) is de gemakkelijkste manier om anderen een prettig gevoel te geven. Als je luistert, is een open en ontspannen gezicht de beste optie. Let ook op je gezichtsuitdrukking wanneer je geconcentreerd bent of nadenkt. Je hebt dan de neiging om wat bozig te kijken. Ontspan je gezichtspieren.
- Ogen: Richt je met je hele lijf op je gesprekspartner en houdt oogcontact. Wegkijken getuigt van een twijfelend zelfvertrouwen en maakt een ongeïnteresseerde indruk.
Oogcontact geeft de ander het gevoel dat je bij de les bent. - Ruimte: Claim en neem letterlijk meer ruimte in. De schouders naar achteren, je borst vooruit, je hoofd wat omhoog, gepaste arm- en handgebaren. Durf deze power-pose aan te nemen. Je wordt dan als zelfverzekerder, intelligenter en bekwamer beoordeeld. Maar doe dat subtiel, overdrijf niet. Dan wordt het arrogant en keert het zich tegen je.
Bokito
Ik adviseer sollicitanten wel eens vlak voordat ze het gesprek ingaan om ongezien en ongehoord (bv. op het toilet) deze power-pose aan te nemen en met borstroffels en al zich enkele minuten een Bokito te wanen.
Je verlaagt dan het stress-hormoon cortisol met wel 25%, terwijl je testosteron met 19% toeneemt. Je voelt je daarna krachtiger en zelfverzekerder. Nooit weg voor een belangrijk gesprek. Probeer het.
- Drie dubbele knik: Je gesprekken winnen aanzienlijk aan inhoud en diepgang als je drie keer kort achter elkaar knikt als de ander zijn verhaal wil beëindigen. Dit voelt heel sterk als een uitnodiging om door te gaan. Verder kun je een oor en daarmee het hoofd in de richting van je gesprekspartner kantelen en met je bovenlichaam licht naar de ander toebuigen. Je zegt dan non-verbaal tegen de ander: ‘Ik luister naar je, ik hoor je, vertel verder.’
- Spiegel: Spiegelen is non-verbaal en (on)bewuste je lichaamshoudingen op de ander afstemmen en doen wat de ander doet. Je geeft daarmee aan dat je gelijke emoties voelt of op dezelfde golflengte wilt zitten.De ander zal zich daardoor geaccepteerd of meer op zijn gemak voelen. Probeer het eens uit in gezelschap. Sla je arm over elkaar of neem een slok en let er eens op wie je volgt.
Oefen, oefen, oefen en doe, doe, doe
Wil jij je bewust worden van de je eigen lichaamstaal en uitstraling, een krachtige eerste indruk maken, een leugen herkennen, de lichaamstaal bij een ander lezen? Laat je dan coachen en neem contact op of vraag informatie over de workshop lichaamstaal. Ik bied je geen wetenschappelijke verhandelingen maar een plezierige-, leerzame en heel praktisch insteek om met je lichaam je communicatie te verbeteren.
Goed worden in het duiden van de lichaamstaal van een ander en je eigen lichaamstaal effectief kunnen inzetten betekent; doen, doen, doen en oefenen, oefenen, oefenen.
Lees de uitgebreide versie op: www.meulepascoaching.nl / blogs
Frans Meulepas
training | coaching | advies
0486 431 917 | 06 415 390 39
www.meulepascoaching.nl