Donderdag 2 november ben ik aanwezig geweest bij een persmoment over UNESCO Geopark Peelhorst (in oprichting). Het ging over de ambitie om het unieke landschap rond de Peelrandbreuk te versterken en meer zichtbaar te maken zodat het in 2020 kan worden voorgedragen bij UNUSCO.
Wat is er dan zo bijzonder aan die Peelrandbreuk? Het is een breuklijn in de aardkorst die zich uitstrekt van Roermond tot Heesch. Ten westen ligt de lager gelegen vallei waardoor onder andere de Aa stroomt en ten oosten van de breuk ligt de hoger gelegen Peelhorst. Dorpen zoals Meijel, Liessel, Deurne, Bakel, Gemert, Boekel, Uden en Heesch liggen allemaal sinds vele eeuwen langs de Peelrandbreuk, in de vallei of tegen de rand van de breuk. Op de hoger gelegen Peelhorst zijn na de ontginningen in het begin van de vorige eeuw pas dorpen gesticht, zoals Helenaveen, Griendtsveen, Vredepeel, Elsendorp, Landhorst, Venhorst, Odiliapeel en Wilbertoord. Het bijzondere aan het gebied is dat de hoger gelegen gronden op de horst vaak natter zijn dan de lager gelegen gronden in de vallei. Het grondwater wordt door de breuklijn geblokkeerd en komt aan de randen van de horst spontaan naar boven borrelen. Dit water is oranje tot roestbruin van kleur en dit wordt Wijst genoemd. Links en rechts van de breuk kunnen hoogteverschillen in het grondwater voorkomen van 3,5 meter op een afstand van slechts enkele meters. Je kunt het je bijna niet voorstellen. De breuklijn is dus zeer bepalend geweest in de ontwikkeling van het gebied, maar laat nog steeds bijzondere verschijnselen zien. Water dat niet van hoog naar laag stroomt maar andersom? Een mooie ambitie om dit UNESCO-waardig te laten worden.
Het is wel belangrijk om ook de oostkant van de Peelhorst in de plannen te betrekken, omdat hetzelfde verschijnsel zich ook voordoet bij de Tegelense breuk. Deze breuklijn loopt diagonaal door onze gemeente, vanaf Tegelen naar Grave met aan de oostkant van Mill onze eigen Raamvallei. Het roestbruine water is ook aan onze kant van de Peelhorst welbekend. Ik heb een aantal betrokkenen daar donderdag op gewezen. De gehele Peelhorst met beide breuklijnen moet UNESCO Geopark Peelhorst worden, niet alleen de westelijke helft!
Symposium Veehouderij en humane gezondheid
Vrijdagmorgen was ik aanwezig bij een symposium over Veehouderij en humane gezondheid. Wetenschappers presenteerden daar de laatste resultaten van onderzoek naar ziektebeelden in relatie tot nabijheid van intensieve veehouderijen. Met name bij geiten, kippen en varkens zijn relaties aangetoond en zeker vanaf nu zullen we daar naar moeten handelen. Voor ons als gemeenten is dit nog pionieren omdat er vanuit Den Haag nog geen wetgeving voor is gemaakt. Er werd gesproken over hoe we onze afwegingen kunnen maken en welke aspecten relevant zijn. Waar het de volksgezondheid betreft hanteer ik het uitgangspunt: better safe than sorry. Dit wordt algemeen ondersteund, maar het laatste is hier nog niet over gezegd en geschreven.
