De Belastingdienst kamp met grote ICT-problemen. Zo groot dat volgens de Volkskrant de belastingplannen van het kabinet Rutte III in gevaar komen.
Staatssecretaris Snel ontkent dat in een brief naar de Tweede Kamer, maar echt geruststellend is zijn reactie niet. De Algemene Rekenkamer heeft bij herhaling forse kritiek geuit op de ICT-problemen bij de Belastingdienst, en daarbij aangegeven dat de inning van diverse belastingen gevaar loopt.
De Belastingdienst heeft onlangs – achter gesloten deuren – een briefing aan de Tweede Kamer gegeven over de ICT-problemen bij de Belastingdienst. Hun powerpoint presentatie is inmiddels openbaar gemaakt en daaruit blijkt dat alleen de systemen van de FIOD en de dienst Toeslagen op orde zijn. De systemen van inning, autobelastingen, loonheffingen, omzetbelasting en de afhandeling van bezwaar, beroep en klachten zijn slecht op orde, de systemen voor de vennootschapsbelasting, bedrijfsvoering, inkomstenbelasting, douane en de automatiseringsafdeling dreigen in de gevarenzone te komen. De Belastingdienst maakt voor de inning van diverse belastingen gebruik van het systeem Enterprise Tax Management (ETM). Dat systeem is goed voor de uitvoering van 25 regelingen met een opbrengst van circa € 12 miljard belasting per jaar. Het EMT is sterk verouderd, en per 1 januari 2020 loopt het onderhoudscontract af. Volgens de Volkskrant wil leverancier Oracle dat contract niet verlengen, omdat het systeem te zeer verouderd is. De staatssecretaris geeft aan dat Financiën in gesprek is over een contractverlenging en dat de onderhandelingen in een constructieve sfeer verlopen. Wijzigingen in de belastingen waarvan de inning met EMT plaatsvindt, blijven volgens Financiën wel degelijk mogelijk. Het systeem dat de EMT moet gaan vervangen is eind september 2021 bedrijfsklaar.
De staatssecretaris benadrukt dat de bij de uitwerking van nieuwe wet- en regelgeving steeds een uitvoeringstoets moet worden opgesteld om zorgvuldig te kunnen afwegen hoe nieuwe belastingmaatregelen verantwoord en beheersbaar kunnen worden ingepast in het werkpakket van de Belastingdienst. De uitkomst van de uitvoeringstoets is voor hem leidend. Zo heeft de Belastingdienst bij het wetsvoorstel inzake de spoedreparatie fiscale eenheid bij de uitvoeringstoets met de ‘rode vlag’ gezwaaid en aangegeven dat de ‘artikel 13l-spoedreparatie niet adequaat kan worden uitgevoerd vanwege ”de combinatie van specialistische wetgeving en een zeer beperkte capaciteit”.
De Belastingdienst werkt – naar verluidt – met zo’n 600 honderd ICT-systemen, die vaak niet op elkaar aansluiten. Tientallen systemen hebben het stempel ‘opruimen’ gekregen; een systeem moet nog worden aangepakt om de gevolgen van de millenniumbug op te vangen! De Algemene Rekenkamer maakt zich ernstige zorgen over de oplopende risico's voor de continuïteit van de primaire processen bij de Belastingdienst. Met recht en reden. Het oplossen van de ICT-knelpunten loopt steeds weer vertraging op. De inning van de schenk- en erfbelasting is door computerproblemen ernstig in de knel gekomen. Er moet nog een paar honderd miljoen aan schenk- en erfbelasting worden geïnd. Bij gebrek aan werkende ICT-systemen zijn hbo-ers – voor € 26,36 per uur – ingezet om de achterstand weg te werken. Staatssecretaris Snel wil de Belastingdienst “Beheerst vernieuwen”, zo heeft hij de Tweede Kamer geschreven. Daar is 1,2 miljard voor uitgetrokken.
Peter Meulepas
